Αναμφισβήτητα -και δεν το λέμε απλώς για να «παινέψουμε το σπίτι μας»- η ελληνική γλώσσα είναι ένα πραγματικό σεντούκι με θησαυρούς.
Για αυτό και οι περισσότεροι λαοί του κόσμου τη θεωρούν μία από τις δυσκολότερες γλώσσες που ομιλούνται στον πλανήτη. Δεν είναι λίγες οι φορές που εξακολουθεί να εκπλήσσει ακόμη κι εμάς τους Έλληνες.
Ένα από τα στοιχεία, στα οποία έγκειται αυτή η μαγεία των Ελληνικών, είναι πως αν αλλάξεις ένα γράμμα σε μία λέξη με την ίδια προφορά και τον ίδιο τονισμό, μπορεί να σημαίνει κάτι εντελώς διαφορετικό.
Μία τέτοια λέξη λοιπόν, είναι και η λέξη αλήτης/αλίτης/αλύτης. Οι περισσότεροι εξ ημών γνωρίζουμε ευρύτερα και έχουμε συναντήσει τις περισσότερες φορές στον γραπτό και τον προφορικό λόγο την πρώτη: αλήτης με ήτα.
Ωστόσο, η λέξη απαντάται γραμμένη τόσο με ύψιλον, όσο και με γιώτα. Θέλετε να δούμε τι σημαίνει η κάθε μία και να ανακαλύψουμε τις ρίζες και την ετυμολογία της;
Αλήτης: Η λέξη αλήτης στα αρχαία ἀλήτης προέρχεται από το ρήμα ἀλῶμαι, που σημαίνει περιπλανιέμαι, περιφέρομαι. Χρησιμοποιείτο στα Αρχαία Ελληνικά για να αναφερθούν στους περιπλανώμενους. Στην Οδύσσεια με τη λέξη αλήτης ο Όμηρος αναφερόταν στους ζητιάνους, ενώ στις τραγωδίες για τους εξόριστους.
Σήμερα έχει μία περισσότερο αρνητική χροιά και χρησιμοποιείται για να προσδιορίσει άτομο που ζει στο περιθώριο, χωρίς εμφανή εισοδήματα, συχνά ρακένδυτο, που ίσως επαιτεί ή έχει αδήλωτους τρόπους να επιβιώνει, και που παράλληλα έχει κακό χαρακτήρα
Αλύτης: Προέρχεται από το ρήμα αλύω που σημαίνει «είμαι εκτός εαυτού». Σύμφωνα με τον Γιώργο Μπαμπινιώτη αλύτας σημαίνει ραβδοφόρος και συγκρίνεται με τη γοτθική λέξη walus που σημαίνει ράβδος. Αλύτης ήταν μέλος του σώματος ραβδοφόρων και μαστιγοφόρων με αστυνομικά καθήκοντα, εκτελεστικό όργανο των ελλανοδικών, που επέβλεπε και επέβαλε την τάξη κατά τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων. Επικεφαλής τους ήταν ο αλυτάρχης.
Αλίτης: Είναι γνωστός και ως ορυκτό αλάτι είναι ορυκτό χλωριούχο νάτριο. Το όνομά του προέρχεται από την ομηρική λέξη “αλς” = θάλασσα, από την οποία, κατά την αρχαιότητα (και μέχρι σήμερα) λαμβανόταν.
Φοβερό;
