Μια από τις ομορφότερες και πιο διδακτικές ιστορίες που διαβάσαμε με τα παιδιά αυτές τις μέρες είναι η “Πολύχρωμη Σκακιέρα” της Φωτεινής Βασιλείου που κυκλοφορεί από την Ελληνοεκδοτική.
Είστε έτοιμοι για μια αλλιώτικη παρτίδα σκάκι;
Η μικρή Ειρήνη θα ήθελε να περνά περισσότερες ώρες με τον μπαμπά της που δυστυχώς λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων δεν καταφέρνει να ασχολείται μαζί της αρκετά ώστε να μην της λείπει. Τις περισσότερες φορές που τον επιζητά, ακόμα και όταν αυτός έχει επιστρέψει σπίτι, είναι “σκυμμένος πάνω από χαρτιά, φακέλους και τόμους βιβλίων, ούτε που την ακούει.”
Περίοπτη θέση στο γραφείο του μπαμπά έχει η ασπρόμαυρη γυαλιστερή σκακιέρα όπου τα βράδια κρυφά τα πιόνια “αποκτούν ζωή” και παίζουν αυτόνομα παρτίδες μέχρι τελική πτώσης. Ποιος θα κερδίσει, τα μαύρα ή τα άσπρα;
Όλα φαντάζουν συνηθισμένα ώσπου κάποια στιγμή γίνεται η ανατροπή. Αλήθεια γιατί πρέπει πάντα να υπάρχουν νικητές και χαμένοι; Γιατί ο κόσμος πρέπει να χωρίζεται σε στρατόπεδα και να επιζητά την νίκη του ενός ως συνέπεια της ήττας του άλλου;
Κάπως έτσι σκέφτεται ο Μαύρος στρατιώτης, ένα από τα πιόνια του παιχνιδιού, που δεν αντέχει άλλο τις συρράξεις και τις επικές μάχες για το ποιος Βασιλιάς θα παραμείνει όρθιος στην σκακιέρα. Γιατί πρέπει να υπάρχει πόλεμος και βία; Δεν θα ήταν όλα υπέροχα αν αντί για λευκό και μαύρο, δυο αντίπαλα στρατόπεδα με κοινή επιδίωξη την απόλυτη επικράτηση, γινόντουσαν μεμιάς πολύχρωμα και σταματούσαν να επιδιώκουν ο ένας την εξόντωση του άλλου;
Τέρμα στο μαύρο, ζήτω η πολυχρωμία
Την ίδια στιγμή που ο Μαύρος στρατιώτης ονειρεύεται έναν κόσμο πολύχρωμο χωρίς πόλεμο, η Ειρήνη ονειρεύεται κάτι αντίστοιχο. Λαχταρά όσο τίποτε άλλο έναν κόσμο με περισσότερα χαμόγελα και περισσότερο ελεύθερο χρόνο για εκείνη και τον πατέρα της.
Έχετε ακούσει πώς όταν θέλεις κάτι πολύ το σύμπαν συνωμοτεί για να πραγματοποιηθεί; Κάπως έτσι, λοιπόν, όταν ο Μαύρος στρατιώτης βρέθηκε ξαφνικά δίπλα στα ξεχασμένα πινέλα και τις νερομπογιές της μικρής ήταν θέμα χρόνου να υλοποιηθεί η βαθιά του επιθυμία.
Σαν άλλος ζωγράφος, με τα πινέλα ανά χείρας ζωγράφισε τα πιόνια με το όμορφα και φωτεινά χρώματα. Τους έβαλε αστεία μουστάκια, πολύχρωμα παπιγιόν, έβαλε παντού χρώμα, φως, και αισιοδοξία. Τέρμα πια στο μίσος και στην αντιπαλότητα. Ας γίνουμε όλοι φίλοι και ας παίζουμε για να διασκεδάσουμε κι όχι για να γκρεμίσουμε το ένα πιόνι το άλλο.
Από τις ζωγραφικές τους ανησυχίες δεν ξέφυγε ούτε η σκακιέρα. Ξεχάστε την ασπρόμαυρη εκδοχή της. Η πολύχρωμη σκακιέρα δεν θυμίζει σε τίποτα το κλασικό πεδίο μάχης. Όσο και αν προσπαθούν να αναμετρηθούν για το ποιος θα νικήσει, οι νέες πολύχρωμες φιγούρες, δεν μπορούν να επιτεθούν η μια στην άλλη. Τα λουλούδια που κρατούν, το σήμα της νίκης που φέρουν, τα φτερά που κοσμούν την κεφαλή τους, δεν τους επιτρέπουν εχθροπραξίες. Οι μόνοι που μένουν ως έχουν είναι ο Βασιλιάς και η Βασίλισσα κάθε πλευράς. Ποιος θα τους υπερασπιστεί τώρα; Πού είναι οι πολεμοχαρείς προστάτες τους που θα πέσουν ηρωικά στην σκακιέρα για να τους προφυλάξουν από τους αντιπάλους;
Μια ιστορία για τον πόλεμο και την διαφορετικότητα
Η συγγραφέας με αυτό το πανέξυπνο εύρημα στέλνει στα παιδιά το πιο ισχυρό και ηχηρό αντιπολεμικό μήνυμα. Το σκάκι και η φιλοσοφία του με μια απλή προσθήκη χρωμάτων γίνεται κάτι εντελώς διαφορετικό που αντί να διχάσει, ενώνει και γεφυρώνει τα χάσματα που χωρίζουν εκάστοτε πλευρές. Γιατί πρέπει να υπάρχει πόλεμος; Γιατί πρέπει πάντα να υπάρχουν νικητές και χαμένοι; Η φιλία, η ομόνοια και η συνεργασία είναι προτιμότερες από τον διχασμό. Κανείς δεν ωφελείται μακροπρόθεσμα από τον πόλεμο. Ούτε καν οι νικητές. Γιατί πάντα οι ηττημένοι και ο πόνος τους θα επισκιάζουν τη χαρά του κατακτητή.
Όμως, δεν είναι μόνο μια ιστορία με αντιπολεμικά μηνύματα. Είναι και ένας τρόπος για να μιλήσουμε στα παιδιά και για την διαφορετικότητα. Στον κόσμο μας δεν υπάρχει μόνο το άσπρο και το μαύρο. Υπάρχουν και άλλα πολλά χρώματα που υπάρχουν για να εκπροσωπούν όλες τις απόψεις και όλες τις προσωπικότητες.
Τώρα επιτρέψτε μου, να μην σας αποκαλύψω πώς η πολύχρωμη έβαλε το χεράκι της για να πραγματοποιηθεί το όνειρο της Ειρήνης αλλά πιστέψτε μας αξίζει να το ανακαλύψετε μόνοι σας, διαβάζοντας αυτή την τρυφερή ιστορία.
Μια εικόνα χίλιες λέξεις
Στα συν του βιβλίου είναι η εξαιρετική εικονογράφηση της Αιμιλίας Κονταίου που για ακόμη μια φορά μας κάνει να υποκλινόμαστε στο ζωγραφικό της σύμπαν που συμπληρώνει αρμονικά τις σκέψεις της συγγραφέως. Κάθε εικόνα ρίχνει φως στο κείμενο και αποπνέει την εκφραστικότητα που επιβάλλει η αφήγηση. Τα ζωηρά χρώματα, οι λιτές ξεκάθαρες γραμμές και φόρμες είναι δομημένες κατά τέτοιο τρόπο, ώστε και χωρίς λόγια ένα παιδί κοιτάζοντάς τις να μπορεί να περιγράψει την ιστορία.
Αν, λοιπόν, αναζητάτε το επόμενο βιβλίο που θα χαρίσετε στα παιδιά σας, τότε “Η Πολύχρωμη Σκακιέρα” είναι ό,τι καλύτερο θα βρείτε. Μακάρι διαβάζοντας τέτοια βιβλία, τα παιδιά όλου του κόσμου να γαλουχηθούν με το πνεύμα της ειρήνης και της αλληλεγγύης των λαών. Γιατί η μισαλλοδοξία και ο πόλεμος δεν θα μας έχουν πάει μπροστά, μόνο δυστυχίες και πόνο μας έχουν μοιράσει.
