Το φαινόμενο του ψηφιακού αυτοτραυματισμού και η αυτοκτονία μιας 14χρονης που τον έφερε στο επίκεντρο της προσοχής.
Στην εποχή όπου τα social media κυριαρχούν στη ζωή των εφήβων, οι έρευνες έχουν αποκαλύψει έναν τρόπο συμπεριφοράς που κάνει τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς όλο και πιο ανήσυχους. Ο ψηφιακός αυτοτραυματισμός – ένα φαινόμενο όπου οι έφηβοι αναρτούν ανώνυμα περιεχόμενο που βλάπτει τον εαυτό τους στο διαδίκτυο – έχει δει μια εκπληκτική αύξηση από το 2016.
Αυτό το σοκαριστικό στατιστικό προέρχεται από μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Journal of School Violence, η οποία φωτίζει ένα πολύ συχνά παραγκωνισμένο κομμάτι της συμπεριφοράς των εφήβων στο διαδίκτυο. Η μελέτη αποκαλύπτει ότι το 2021 σχεδόν το 12% των Αμερικανών εφήβων ηλικίας 13 έως 17 ετών ενεπλάκησαν σε κάποια μορφή ψηφιακού αυτοτραυματισμού.
Αυτή η συμπεριφορά, η οποία μπορεί εύκολα να παρερμηνευτεί ως κυβερνοεκφοβισμός, αντιπροσωπεύει ένα δυνητικά επικίνδυνο τρόπο αυτοέκφρασης που γίνεται όλο και πιο συχνός στην ψηφιακή εποχή. Αλλά τι ακριβώς είναι ο ψηφιακός αυτοτραυματισμός και γιατί τόσοι πολλοί έφηβοι καταφεύγουν σε αυτή την καταστροφική τακτική;
Πώς αντιμετώπισαν οι ερευνητές τον ψηφιακό αυτοτραυματισμό;
Για να αποκτήσουν μια σαφή εικόνα αυτής της ψηφιακής τάσης, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Φλόριντα και το Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν-Ου Κλερ εξέτασαν τρεις ξεχωριστές εθνικές έρευνες που πραγματοποιήθηκαν το 2016, το 2019 και το 2021, εστιάζοντας σε αμερικανικούς έφηβους ηλικίας 13 έως 17 ετών.
Μέσω αυτής της ανάλυσης, οι ερευνητές κατάφεραν να παρακολουθήσουν πώς η εμφάνιση του ψηφιακού αυτοτραυματισμού άλλαξε με την πάροδο του χρόνου. Επίσης, λάμβαναν υπόψη σημαντικούς παράγοντες όπως φύλο, εθνικότητα και σεξουαλικός προσανατολισμός για να δουν αν κάποιες ομάδες είναι πιο πιθανό να εμπλακούν σε ψηφιακό αυτοτραυματισμό.
Επιπλέον, η μελέτη εξέτασε τη σύνδεση μεταξύ του να υποστούν κυβερνοεκφοβισμό και του να εμπλακούν σε ψηφιακό αυτοτραυματισμό. Αυτό βοήθησε να σχηματιστεί μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα των πολύπλοκων σχέσεων μεταξύ διαφορετικών μορφών διαδικτυακής επιθετικότητας και της αυτοκατευθυνόμενης βλάβης.
Ο ψηφιακός αυτοτραυματισμός αποτελεί ένα σοβαρό και σύνθετο θέμα που απαιτεί προσεκτική μελέτη και κατανόηση. Καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται και η πρόσβαση στα social media γίνεται πιο ευρέως διαδεδομένη, ο ψηφιακός αυτοτραυματισμός θα επηρεάζει ακόμα περισσότερους νέους. Η αυξανόμενη παρουσία των social media προσφέρει νέους τρόπους επικοινωνίας και αυτο-έκφρασης, αλλά παράλληλα φέρνει και νέους κινδύνους και προκλήσεις για την ψυχοκοινωνική ευημερία των εφήβων.
Η διαφορά με τον κυβερνοεκφοβισμό
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι ο ψηφιακός αυτοτραυματισμός δεν είναι απλώς μια ανακατεύθυνση του κυβερνοεκφοβισμού. Σε αντίθεση με τον κυβερνοεκφοβισμό, όπου άλλοι αναρτούν βλακείες για κάποιον άλλον, ο ψηφιακός αυτοτραυματισμός συμβαίνει όταν ο ίδιος ο έφηβος δημιουργεί και αναρτά περιεχόμενο που βλάπτει τον εαυτό του. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω ανώνυμων πλατφορμών ή ακόμα και μέσα από τους προσωπικούς του λογαριασμούς στα social media, κάτι που καθιστά δυσκολότερη την ανίχνευση και την αντιμετώπισή του από τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς.
Τα προβλήματα που κρύβει αυτή η τάση
Το πιο ανησυχητικό είναι ότι ο ψηφιακός αυτοτραυματισμός μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές συνέπειες για την ψυχολογική και σωματική υγεία των εφήβων. Οι ερευνητές έχουν παρατηρήσει ότι οι νέοι που εμπλέκονται σε αυτήν τη συμπεριφορά είναι πιθανότερο να αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως κατάθλιψη και αγχώδεις διαταραχές.
Για τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς, είναι σημαντικό να είναι ενήμεροι για αυτό το φαινόμενο και να ενθαρρύνουν την ανοιχτή επικοινωνία με τους νέους σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου και τις επιπτώσεις της. Η εκπαίδευση για την ψηφιακή αυτο – αξιοπρέπεια και η υποστήριξη για την αυτοεκτίμηση είναι βασικές για να βοηθήσουν τους νέους να αντιμετωπίσουν τις πιέσεις των social media και να αναπτύξουν υγιείς σχέσεις με την τεχνολογία.
Η αυτοκτονία της Hannah Smith
Ο ψηφιακός αυτοτραυματισμός έγινε πρώτη φορά ευρέως γνωστός μετά από την τραγική αυτοκτονία της 14χρονης Hannah Smith από το Leicestershire της Αγγλίας το 2013. Η Hannah Smith βρέθηκε νεκρή και στον υπολογιστή της βρέθηκε ότι είχε επισκεφτεί τον ιστότοπο Ask.fm, ο οποίος είναι γνωστός για τη δυνατότητα ανωνύμων ερωτήσεων και απαντήσεων. Αργότερα αποδείχθηκε ότι η ίδια ήταν η πηγή των μηνυμάτων εκφοβισμού που την είχαν οδηγήσει στην αυτοκτονία.
Αυτή η τραγωδία έθεσε τον ψηφιακό αυτοτραυματισμό στο επίκεντρο της προσοχής των μέσων ενημέρωσης και των ειδικών στον τομέα της ψυχικής υγείας και της διαδικτυακής ασφάλειας. Η περίπτωση της Hannah Smith ωθεί τους γονείς, τους εκπαιδευτικούς και τους ειδικούς να αναλύσουν και να κατανοήσουν καλύτερα τις επιπτώσεις του ψηφιακού εκφοβισμού και του ψηφιακού αυτοτραυματισμού στους νέους.
Διαβάστε επίσης:
Το 71% των εφήβων βλέπει κρυφά πορνό στο διαδίκτυο – Τι να προσέχουν οι γονείς
